صنعت آلومینیوم یکی از صنایع مهم و بزرگ کشور محسوب میشود. با پیشرفت فناوری ساخت، این فلز به عنوان یکی از رقبای اصلی فولاد در بسیاری از صنایع مطرح شد. تولید آلومینیوم در ایران از سال ۱۳۵۱ با ایجاد شرکت آلومینیوم ایران (ایرالکو) در اراک آغاز و سپس با تأسیس کارخانه آلومینیوم المهدی و هرمزال و مجتمع صنایع آلومینیوم جنوب (سالکو) گسترش یافت. در حال حاضر شرکت آلومینای ایران در جاجرم نیز به تولیدکنندگان آلومینیوم خالص پیوسته است. طبق آمار سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی، میزان تولید آلومینیوم خالص در سال ۱۴۰۰ مجموعا ۶۳۳ هزار تن بوده است. با احداث دیگر طرحهای تولید آلومینیوم در کشــور (از قبیل آلومینیوم کاوه مسجدسلیمان در خوزستان، فاز توســعه آلومینیوم جاجرم در خراسان شمالی، فاز سوم آلومینیوم المهدی در بندرعباس و توسعه ایرالکو در اراک) مجموع تولید این فلز در کشــور به چیزی حدود ۱/۵ میلیون در سال برسد.
طبق اسناد بالادستی مانند سند چشمانداز بیست ساله و سند برنامه راهبردی وزارت صنعــت، معدن و تجــارت ابلاغی تیرمــاه ۱۳۹۴ میزان تولید آلومینیوم به ترتیب ۱/۵ و ۱/۲ میلیون تن در سال برنامهریزی شده است. با وجود توسعه این صنعت در ایران، وابستگی شدید به واردات مواد اولیه، مواد مصرفی و فناوری وجود دارد. بررسی مواد اولیه به عنوان مهمترین بخش از موارد ذکر شــده، نشان میدهد کشور با کمبود عرضه بین ۱/۲ تا ۲/۶ میلیون تن آلومینا در سال ۱۴۱۰ مواجه خواهد بود. رفع نیاز مواد اولیه آلومینیوم در دو گام قابل انجام خواهدبود.
- واردات بوکسیت و افزایش ظرفیت واحدهای پالایشی
- فرآوری بوکسیت در معادن فراسرزمینی و ارسال آن به واحدهای پالایش داخل کشور
در این راستا سرمایهگذاری برای راهاندازی واحد پالایش بندرعباس برای تولید آلومینا از محل بوکسیت وارداتی ضروری است. در گام بعدی سرمایهگذاری برای توسعه واحد معدنی بوکسیت در کشور گینه قابل اجرا است.
اندیشکده پیشرفت صنعتی ایران، سیاستنامههای متعددی را در حوزه صنایع معدنی برای وزارت صنعت، معدن و تجارت تدوین کرده است که با مراجعه به صفحه «سیاستنامهها» (+) میتوانید آنها را مطالعه و به طور رایگان دانلود کنید. برخی از سیاستنامههای پیشران در حوزه صنعت آلومینیوم کشور عبارت هستند از:
- امکانسنجی راهاندازی واحد تولید شمش آلومینیوم در ایران با هدف صادرات
- مقایسه وضعیت صنعت آلومینیومسازی در ایران و امارات
- نقد طرح جامع آلومینیوم کشور
